Dünyada her yıl Ocak ayının ikinci haftası Beyaz Baston Körler Haftası olarak kutlanmaktadır. Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Toplum Örgütleri yaptıkları etkinliklerle göz sağlığının önemini vurgulayarak, görme engelli kişilerin bu durumdan kaynaklanan sorunlarına çözüm yolları geliştirmeye çalışmaktadırlar.

Beyaz Baston, körler için ayırt edici bir özelliktir. 1921 yılında bir trafik kazası sonucu kör olan bir fotoğrafçı, çevredekilerin kendisinin kör olduğunu anlaması ve dikkat çekici olması için bastonunu beyaza boyayarak dolaşmaya başlamıştır. Bu deneyim o denli başarılı olur ki, 1931'de Fransız Körler Örgütü, körlerin bastonunun beyaza boyanmasını ve beyaz baston adıyla simgeleştirilmesini kararlaştırmıştır.

Baston kullanımı, görme engellilerin çarpma, düşme, yaralanma, sakatlanma riskini azaltmaktadır. Baston kullanımına, engel meydana geldikten sonra başlamak bastonu benimseme yönünden önemlidir. Yürüyüş, fiziksel aktivite vb. etkinliklerde bulunan engellilerin motor becerileri daha çabuk gelişir. Vücut organları daha sağlıklı olur. Kendilerine güven duygusu artar. Sosyal etkinliklere daha fazla katılabilir ve bağımsız hareket edebilme yeteneklerini artırırlar.

Dünyada 10 milyon kadar kişinin, çoğunlukla önlenebilir nedenler yüzünden görme yeteneğinden yoksun kaldığı sanılmaktadır. Bu nedenle göz muayenesi önem arz etmektedir. Zamanında teşhis ve tedavi ile birlikte birçok göz hastalığı engellenebilecektir. Hastaların bu konuda duyarlı olması, en küçük bir şikâyeti dikkate alması göz sağlığı acısından çok önemlidir. Özellikle periyodik göz kontrollerinin yapılması ile birçok göz hastalığı erken teşhis edilecek ve gereken tedbirlerin alınması sağlanacaktır. 

Göz muayenesi, doğumdan hemen sonra, 6 aylıkken, 3 yaşındayken, okula başlamadan önce, okul süresince her yıl olmalı, yetişkinlerde ise 1 ile 3 yıl aralıklarla yapılmalıdır.

Engelli insanların hayat kalitesini yükseltecek ve kolaylaştıracak faaliyetlerin kurumlar kadar toplum tarafından sürdürülmesi ve desteklenmesi gerekir. Engellilerin toplumla kaynaşması moral ve motivasyonlarının yükselmesi acısından önemlidir. Engellilere sadece bu haftada değil yaşamları boyunca destek olmalıyız. Bugün hiçbir sağlık problemi olmayan kişinin, yarın çeşitli nedenlerle engelli olmama garantisi yoktur.

Trabzon Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak Beyaz Baston Körler Haftası vesilesiyle, bütün insanlığa engelsiz ve engellerin farkında  bir yaşam diliyoruz.

    Dr.Köksal HAMZAOĞLU

Trabzon Halk Sağlığı Müdürü